Separator czy ładowarka DC/DC? Jak ładować akumulator hotelowy LiFePO4 w kamperze ze smart alternatorem

Separator czy ładowarka DC/DC?
Jak ładować akumulator hotelowy LiFePO4 w kamperze z smart alternatorem

Wybór właściwego sposobu ładowania akumulatora dodatkowego (tzw. „hotelowego”) w kamperze to jedna z najważniejszych decyzji przy modernizacji instalacji 12 V. Szczególnie, gdy na pokładzie mamy smart alternator oraz nowoczesny akumulator LiFePO4. W tym artykule porównujemy dwa główne rozwiązania: separator (izolator baterii) – często realizowany jako przekaźnik – oraz ładowarkę DC/DC (np. popularną serię MR20). Sprawdź, które rozwiązanie będzie dla Ciebie najlepsze!
Do napisania artykułu skłonił mnie wpis na jednej z grup Facebook użytkownika, który to zadał następujące pytanie (widoczne na poniższym zrzucie ekranu):




Zacznijmy trochę od rozłożenia tematu na czynniki pierwsze

1. Smart alternator – co to jest i dlaczego ma znaczenie?

W nowych pojazdach (już od normy Euro 5) producenci stosują tzw. inteligentne alternatory (smart alternators). W przeciwieństwie do tradycyjnych modeli:

• Regulują napięcie w funkcji stanu naładowania akumulatora rozruchowego oraz obciążenia silnika.
• Obniżają napięcie nawet do 12,2 V zaraz po rozruchu, by oszczędzać paliwo i spełniać normy emisji CO₂.
• Generują wyższe napięcie jedynie podczas hamowania lub zwalniania (tzw. odzysk energii).

Dla klasycznych separatorów to problem – napięcie jest zbyt niskie, by efektywnie ładować akumulator hotelowy LiFePO4, który potrzebuje nawet 14,6 V lub nawet problem z załączeniem się.

2. Czym wyróżnia się akumulator LiFePO4?

• Wyższe napięcie pełnego naładowania (14,4 V–14,6 V).
• Płaski wykres napięcia vs. pojemność – trudno oszacować stopień naładowania po samym napięciu.
• Wbudowane BMS (Battery Management System) chroniące przed przeładowaniem i głębokim rozładowaniem.
• Wysoki prąd ładowania – zazwyczaj 0,5 C, ale wymaga stabilnego źródła napięcia.
• Akumulator potrafi przyjąć do siebie prąd nawet 2 krotnie większy niż jego nominalna pojemność. Zobacz ile prądu pobiera akumulator LiFePO4 podczas ładowania.

Zbyt niskie lub niestabilne napięcie alternatora oznacza niepełne naładowanie, a w skrajnym przypadku – wyłączenie BMS.

3. Rozwiązanie A: Klasyczny separator / izolator baterii

Separator (przekaźnik lub nowoczesny FET battery isolator) łączy oba akumulatory, gdy napięcie rozruchowego przekroczy np. 13,5 V. Gdy spadnie poniżej progu, rozłącza je, chroniąc akumulator startowy przed rozładowaniem.
Przy zastosowaniu separatora akumulatorów SA100 możemy ustawić napięcie odłączenia/załączenia. Użytkownik ma do wyboru kilka progów rozłączenia i są to 12.5V, 12.8V, 13V, 13.5V, 13.8V. W zależności od progu zmienia się również próg załączenia odpowiednio: > 13V, 13.3V, 13.8V, 14V.

Zalety separatora

• Niska cena – kilkadziesiąt do kilkuset złotych.
• Bardzo prosta instalacja – zwykle jeden przewód sygnałowy + bezpieczniki.
• Niemal zerowe straty energii, ewentualny spadek napięcia (ok 0,01–0,5 V).

Wady separatora w kamperze ze smart alternatorem

• Napięcie ładowania spada poniżej 13 V – LiFePO4 nie osiągnie 100 %.
• Brak kontroli natężenia prądu: przy dużym alternatorze może popłynąć prąd > 100 A, co przeciąża przewody i BMS i może doprowadzić do przeciążenia instalacji (awarii) jak i rozłączenie ładowania.
• Nie zapewnia prawidłowych faz ładowania (bulk, absorption, float).

4. Rozwiązanie B: Ładowarka DC/DC (np. MR10, MR20)

Ładowarka DC/DC to przetwornica impulsowa, która pobiera zmienne napięcie z alternatora (12–15 V) i dostarcza do akumulatora hotelowego precyzyjnie ustawione 14,4 V (lub inny profil). Popularne modele to MR10, MR20

Zalety DC/DC

• Stałe napięcie ładowania.
• Nie duży prąd wyjściowy (10, 20A), chroni alternator i instalację.
• Zgodność z LiFePO4 (profil 14,4 V).
• Stabilne ładowanie mimo wahania napięcia smart alternatora.

Wady DC/DC

• Wyższy koszt zakupu (450-1500 zł).
• Sprawność 87–95 % –  lekkie grzanie.
• Wymaga przeważnie chłodzenia (przepływ powietrza).

5. Porównanie rozwiązań

6. Rekomendacje

Jeśli Twój samochód, kamper posiada smart alternator i akumulator LiFePO4, ładowarka DC/DC będzie najbezpieczniejszym i najbardziej efektywnym wyborem. Klasyczny separator możesz rozważyć jedynie w starszych pojazdach z alternatorem stało napięciowym i przy akumulatorach kwasowych AGM/GEL.

Jak dobrać model DC/DC?

1. Pojemność akumulatora: minimum 0,2 C prądu ładowania. Dla 100Ah wybierz 10A, 20A, 200Ah LiFePO4 wybierz 20A, 40A (np 2xMR20)
2. Moc alternatora: prąd ładowarki nie powinien przekraczać 50 % maksymalnego prądu alternatora.
3. Funkcje: profil LiFePO4, pozostałe jak czujnik temperatury, Bluetooth/Smart są opcjami zbędnymi.

7. FAQ – najczęstsze pytania

1. Czy separator i ładowarkę DC/DC można łączyć?
Nie, nie można.

2. Czy MR20 będzie za mocny dla mojego 100Ah LiFePO4?
Nie, jeśli producent akumulatora dopuszcza ładowanie prądem większym niż 20A. W zasadzie każdy producent dopuszcza prąd ładowania nawet 50A.

3. Czy DC/DC rozładuje akumulator rozruchowy na postoju?
Nie, większość modeli ma funkcję ignition sense lub D+, która aktywuje ładowanie tylko przy pracującym silniku.

Podsumowanie

Dzięki tej wiedzy wiesz już, że w kamperze ze smart alternatorem i nowoczesnym akumulatorem LiFePO4 najlepiej sprawdzi się ładowarka DC/DC (np. MR20). Zapewni ona bezpieczne, szybkie i pełne ładowanie, a Ty zyskasz spokój i energię na dłuższe biwakowanie poza siecią.

Masz pytania? Zostaw komentarz – chętnie doradzimy w wyborze separatora, izolatora baterii lub ładowarki DC/DC!