Jaki akumulator wybrać do zasilania awaryjnego?
Jaki akumulator wybrać do zasilania awaryjnego?
Każdy zestaw zasilania awaryjnego do prawidłowego działania wymaga odpowiedniego akumulatora.
Zasilanie awaryjne podłącza się do akumulatora ołowiowo-kwasowego
Akumulatory ołowiowo-kwasowe dzielą się na dwa podstawowe typy:
- Otwarte (np samochodowe, do pracy cyklicznej i krótkotrwałych, dużych obciążeń)
- Zamknięte (szczelne, akumulator AGM lub Żelowe, do pracy buforowej, cyklicznej lub buforowo-cyklicznej, z długim okresem obciążenia)
Często jest zadawane pytanie:
Czy akumulator samochodowy można wykorzystać do zasilania awaryjnego?
Nie, akumulator samochodowy to akumulator rozruchowy. Dostarcza on dużą ilość energii w krótkim czasie. Przy dłuższym obciążeniu traci swoją sprawność i szybciej się rozładuje w porównaniu do akumulatora "AGM". Do tego dochodzi problem ładowania. W samochodzie akumulator pracuje cyklicznie, chwilowo jest rozładowywany (rozruch silnika) i później ładowany i tak nawet kilka razy dziennie. Ładowanie odbywa się wyższym napięciem tj ok 14,5V (a aby uzyskać odpowiednią gęstość elektrolitu to nawet do ok 16-16.2V w krótkim czasie z małym prądem). Sam akumulator jest też pod maską w dobrze wentylowanym miejscu co ogranicza oczywiście kumulację wydzielanych gazów.
Jest to zupełnie inna praca niż w systemach zasilania awaryjnego. Tutaj mamy obciążenia długotrwałe, ciągłe naładowanie, oraz niższe napięcie ładowania ostatecznego - ok 13,6V.
Akumulator samochodowy po prostu nie będzie odpowiednio ładowany, będzie parował elektrolit (akumulatory "bezobsługowe" też odparują), ma gorszą sprawność i szybko zostanie zużyty.
Ze względu na charakterystykę pracy, należy zastosować do zasilania awaryjnego akumulator szczelny typu AGM ewentualnie żelowy do pracy buforowej.
Akumulator samochodowy podczas ładowania wydziela wybuchowową mieszaninę gazów tlenu i wodoru (iskra może spowodować wybuch).
Poniżej na filmie widać ten efekt, wystarczy iskra i eksplozja gotowa.
Z związku z parowaniem elektrolitu trzeba też kontrolować jego poziom.
Czym się różni akumulator AGM od żelowego?
W akumulatorze AGM elektrolit uwięziony w separatorach z włókna szklanego, w akumulatorze żelowym elektrolit jest w postaci żelu. Akumulatory AGM są bardziej popularne niż akumulatory żelowe m.in. ze względu na cenę. Akumulator żelowy jest odporniejszy na uszkodzenia przez wibracje.
Akumulatory AGM i żelowe można przechowywać i eksploatować w dowolnej pozycji, ale proces ładownia musi odbywać się w normalnej pozycji, czyli wyprowadzeniami do góry.
Jak ładować akumulator AGM, jakim prądem i napięciem?
W naszym przypadku, akumulator do zasilania awaryjnego jest akumulatorem buforowym, czyli takim który jest ciągle naładowany przez 99% czasu swojego "życia".
Taki akumulator ładuje się inaczej niż akumulator pracujący cyklicznie. Napięcie kończące ładowanie, czy też ładowanie podtrzymujące musi wynosić max 13,8V. W zasilaczach ZA-TECH jest to napięcie ok 13,6V.
Ładowanie akumulatora pracującego buforowo i trzymanie przez długi czas pod napięciem ok 14.4-14.8V spowoduje znaczne skrócenie jego żywotności.
Inteligentne ładowarki, ładujące akumulatory buforowe mogą ładować akumulator do napięcia ok 14.4-14.8V, ale po chwili zmniejszają napięcie do wartości ok 13.6-13.8V i ładują prądem konserwującym o małej wartości. Mogą też ładować tylko do napięcia ok 13.8V, są to proste ładowarki. Ładowarki cykliczne, ładują do napięcia 14.4-14.8V i w tym zakresie trzymają napięcie i taki akumulator należy odłączyć po zakończeniu procesu ładowania.
Prąd i napięcie ładowania również powinien być dopasowany do zastosowanego akumulatora AGM czy też żelowego. Akumulator żelowy ładuje się niższym napięciem niż akumulator AGM.
Zbyt duży prąd ładowania w stosunku do akumulatora spowoduje skrócenie jego żywotności. Zbyt mały prąd ładowania, oprócz bardzo długiego ładowania może nie naładować w ogóle akumulatora - zużytego.
Optymalny prąd ładowania to 10% jego pojemności (prąd dziesięciogodzinny), przykład:
Akumulator o pojemności 80Ah ładujemy prądem 8A, 50Ah - 5A itd.
Większy prąd ładowania np 16A spowoduje również szybkie jego zużycie, ładowanie prądem 5A nie wpłynie negatywnie na trwałość. Ładowanie jednak prądem 1A mija się z celem, raz że długo to trwa, to przy zużytym akumulatorze taki prąd może być niewystarczający do naładowania akumulatora.
Gdy przy zakupie samej ładowarki mamy jakiś wybór w prądzie ładowania, to przy zakupie zasilania awaryjnego już zbyt dużego wyboru już nie mamy.
Dlatego, oprócz mocy samego zasilania awaryjnego zwróćmy uwagę jaki jest prąd ładowania, abyśmy dopasowali akumulator, nie za mały oraz nie za duży.
Zasilacze awaryjne ZA-TECH mają wybór prądu ładowania. W modelach ZA-TECH-300, ZA-TECH-350, ZA-TECH-500 możemy wybrać 2, 5 lub 10A.
W modelach ZA-TECH-700, ZA-TECH-1200 jest to 5, 10 lub 20A
ZA-TECH-1600 i ZA-TECH-2400 jest to 20 lub 40A.
Model ZA-TECH-1000 charakteryzuje się płynnym wyborem prądu ładowania od 5 do 25A.
Poniżej zdjęcie akumulatora, dobranego do pewnego urządzenia przez tzw "Fachowca", byle sprzedać za niską cenę. Zbyt duży prąd ładowania w stosunku do akumulatora spowodowało jego rozsadzenie. 
Akumulatory AGM i żelowe projektowane są na pewien okres czasu, jest to ok 5, 10 czy 12 lat. Trzeba pamiętać, że jest to projektowany czas, przy pewnych warunkach pracy tj: Prąd i napięcie ładowania, prąd i napięcie rozładowania, temperatura pracy. Wzrost temperatury powyżej 25°C spowoduje zmniejszenie tego czasu. Dlatego w komputerowych UPSach akumulatory "padają" już po kilku latach ponieważ zamknięte w obudowie są podgrzewane przez układ ładowania.
Na koniec tabelka z orientacyjnym czasem działania przy danym obciążeniu i pojemności akumulatora.
Podsumowanie:
Do zasilania awaryjnego pomp CO, pieców, kotłów, komputerów, systemów telekomunikacyjnych zastosuj akumulator szczelny typu AGM - polecane akumulatory
o odpowiedniej pojemności - stosownej do obciążenia, ale też do prądu ładowania.
Do pracy cyklicznej lepiej użyć akumulatora żelowego, który ma większą wytrzymałość na częste rozładowanie.
Zapraszam również do przeczytania najnowszych wpisów na blogu
Jak dobrać akumulator do zasilania awaryjnego?
Jaki akumulator do zasilania awaryjnego wybrać?
